ट्रिगर फिंगर म्हणजे बोट वाकवताना अडकणे किंवा लॉक होणे. जाणून घ्या या समस्येची कारणे, लक्षणे, निदान आणि उपचार मराठीमध्ये.
कीवर्ड्स:
ट्रिगर फिंगर, trigger finger in marathi, बोट अडकणे, हातात वेदना, बोट दुखणे, फिंगर पेन, ऑर्थोपेडिक डॉक्टर, ट्रिगर फिंगर उपचार, हातातील स्नायू ताण
ट्रिगर फिंगर म्हणजे काय?
ट्रिगर फिंगर (Trigger Finger) ही अशी अवस्था आहे ज्यात बोट वाकवल्यावर ते सरळ होण्यास अडथळा येतो किंवा अचानक ‘क्लिक’ आवाजासह सरळ होते.
ही समस्या हातातील टेंडन (tendon) आणि त्याच्या भोवतालच्या कवचामध्ये (sheath) सूज किंवा जाडपणा आल्यामुळे निर्माण होते.
सर्वसाधारणपणे अंगठा, मधले किंवा अनामिका बोट यामध्ये ही समस्या जास्त दिसते.
ट्रिगर फिंगर होण्याची कारणे
- हाताचा वारंवार वापर – टायपिंग, शिवणकाम, बागकाम, मशिनरी वापरणे
- डायबेटीस (मधुमेह) किंवा रूमेटॉईड आर्थ्रायटिस सारखे आजार
- टेंडनवर सततचा ताण किंवा जखम
- वय वाढणे – ४० वर्षांवरील व्यक्तींमध्ये जास्त प्रमाणात दिसते
- महिलांमध्ये ही समस्या पुरुषांपेक्षा जास्त
लक्षणे
- बोट वाकवल्यावर ‘क्लिक’ किंवा ‘स्नॅप’ आवाज येणे
- बोट अडकणे किंवा लॉक होणे (विशेषतः सकाळी)
- वेदना किंवा सूज बोटांच्या तळाशी जाणवते
- बोट सरळ करताना अचानक उघडणे किंवा झटका बसल्यासारखे वाटणे
- गंभीर अवस्थेत बोट पूर्णपणे सरळ न होणे
निदान
- डॉक्टर हे निदान प्रामुख्याने शारीरिक तपासणीने करतात.
- बोट हलवताना क्लिकिंग किंवा लॉकिंग जाणवते का हे पाहतात.
- काही वेळा अल्ट्रासाऊंड स्कॅन करून टेंडनमध्ये सूज आहे का हे तपासले जाते.
उपचार पद्धती
1. विश्रांती (Rest):
हातावर ताण आणणारे काम कमी करा.
2. औषधोपचार (Medication):
सूज आणि वेदना कमी करण्यासाठी औषधे दिली जातात.
3. स्प्लिंट (Finger Splint):
बोट काही दिवस सरळ स्थितीत ठेवण्यासाठी स्प्लिंट वापरली जाते.
4. इंजेक्शन थेरपी (Steroid Injection):
सूज कमी करण्यासाठी स्थानिक इंजेक्शन दिले जाते — अनेक रुग्णांना यातून आराम मिळतो.
5. फिजिओथेरपी (Physiotherapy):
बोटांच्या हालचाली सुधारण्यासाठी आणि स्नायूंचा ताण कमी करण्यासाठी व्यायाम केले जातात.
6. शस्त्रक्रिया (Surgery):
इतर उपचारांनी फरक पडत नसल्यास, लहान शस्त्रक्रियेने टेंडनची पकड सैल करून बोटाची हालचाल पुन्हा सामान्य केली जाते.
घरगुती उपाय
- गरम पाण्याची पट्टी लावल्याने सूज कमी होते.
- बोटांचे हलके स्ट्रेचिंग व्यायाम दररोज करा.
- हातावर जास्त ताण येईल असे काम टाळा.
- आराम आणि योग्य पोस्चर राखा.
डॉक्टरांचा सल्ला केव्हा घ्यावा?
- बोट वारंवार अडकते किंवा सरळ होत नाही
- वेदना वाढत आहे
- बोटात सुन्नपणा किंवा कमजोरी जाणवते
- दैनंदिन कामकाजात अडथळा येत आहे
निष्कर्ष
ट्रिगर फिंगर ही सामान्य पण त्रासदायक समस्या आहे. योग्य निदान, विश्रांती, औषधोपचार आणि फिजिओथेरपीने बहुतेक रुग्णांना आराम मिळतो.
गरज असल्यास शस्त्रक्रियेद्वारे हा त्रास पूर्णपणे बरा होऊ शकतो.
वेळीच डॉक्टरांचा सल्ला घ्या — निरोगी हात, सहज हालचाल!
आमच्याशी संपर्क साधा
जर तुम्हाला बोट अडकणे, क्लिक होणे किंवा हातात वेदना जाणवत असेल, तर आजच तज्ञ ऑर्थोपेडिक डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
योग्य उपचाराने तुमचे बोट पुन्हा सहज आणि वेदनारहित हलवता येईल!
